مقایسه تأثیر آموزش گروهی و مشاوره گروهی بر بُعد عاطفی خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

زمینه و هدف: بیماران مبتلا به دیابت برای شناخت و درک موقعیت سلامتی خود، تصمیم گیری برای مراقبت های سلامتی، تغییر رفتارهای سلامتی و بهبود خودمراقبتی، نیازمند کمک و آموزش هستند. طبق نظر who؛ آموزش، اساس و شالوده درمان دیابت است. اهداف کلیدی آموزش دیابت، تغییر رفتار افراد و ارتقای خودمراقبتی است. خودمراقبتی عاطفی که توجه خاص به آن ضروری است، در برگیرنده احساسی است که نسبت به خود و توانایی های خود برای مدیریت احساسات و مقابله با مشکلات داریم و توجه به آن ضروری است. هدف از این مطالعه، مقایسه تأثیر آموزش گروهی و مشاوره گروهی بر بعد عاطفی خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش تحقیق: در یک مطالعه کارآزمایی بالینی، 112 بیمار دیابتی نوع دو مراجعه کننده به مرکز دیابت پارسیان مشهد در سال 1393، به صورت دردسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در سه گروه مشاوره (37 نفر)، آموزش گروهی (37 نفر) و کنترل (38نفر) قرار گرفتند. برنامه مشاوره گروهی و آموزش گروهی شامل پنج جلسه 5/1 ساعته بود که با فاصله سه روز، در قالب گروه های 8 تا 10 نفره، اجرا شد. پرسشنامه بُعد عاطفی خودمراقبتی بیماران دیابتی، قبل از مداخله و دوماه پس از اتمام مداخله تکمیل گردید. داده های اصلی با استفاده از نرم افزار آماری spss (5/11) و با کمک آزمون های آماری تی زوجی و آنالیز واریانس یک طرفه، در سطح معنی داری 05/0 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بُعد عاطفی خودمراقبتی بیماران دیابتی، قبل از مداخله در سه گروه تفاوت معنی داری نداشت (834/0=p). در مرحله بعد از مداخله، میزان خودمراقبتی به طور معنی داری در گروه مشاوره (7/14±3/36) و آموزش گروهی (4/11±5/31) نسبت به گروه کنترل (1/19±5/50) کاهش داشت؛ که به معنی بهبود است (001/0>p). اما تفاوت معنی داری بین دو گروه آموزش گروهی و مشاوره گروهی وجود نداشت (394/0=p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه می توان گفت که نه تنها آموزش گروهی، بلکه مشاوره گروهی می تواند به ارتقای بُعد عاطفی مراقبت از خود بیماران مبتلا به دیابت کمک کند؛ از این رو هر دو روش مؤثر است. بنابراین توصیه می شود با توجه به توان، تجربه و دانش پرستاران و امکانات مددجو، از هر یک از این دو روش، در خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو استفاده شود.